W zbiorach Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie od chwili jego powstania tj. od 1979 r. zgromadzono kolekcję archiwalną i muzealną obejmującą łącznie kilka tysięcy obiektów związanych z historią obozu karno-śledczego. Składają się na nią bogate zbiory korespondencji obozowej przesłanej przez więźniów do rodzin z obozu w Żabikowie, Forcie VII w Poznaniu oraz obozów koncentracyjnych: Auschwitz-Birkenau, Gross-Rosen, Dachau, Mauthausen i Ravensbrück. Te niezwykle cenne archiwalia wzbogacają listy wysyłane do bliskich z więzienia przy ul. Młyńskiej, z więzienia w Rawiczu czy obozu przesiedleńczego dla ludności polskiej na Głównej w Poznaniu. Znaczący zbiór stanowi także korespondencja doręczana do rodzin w sposób nielegalny. Wiadomości te – grypsy, przekazywano za pośrednictwem osób zaufanych m.in. podczas deportacji do obozu koncentracyjnego lub w trakcie przemarszu kolumny więźniarskiej do miejsca pracy poza teren obozu.

Wszystkie pozyskane źródła archiwalne są niezwykle ważnym materiałem zarówno pod względem historycznym, jak i naukowym. Stanowią indywidualny zapis historii więźnia. Poprzez analizę korespondencji obozowej można ustalić „drogę obozową” osadzonego, poznać realia życia „za drutami” oraz zasady prowadzenia korespondencji i komunikacji z najbliższymi. Prezentacja tych materiałów służy zachowaniu pamięci o ofiarach hitlerowskich obozów i upowszechnianiu wśród młodzieży wiedzy o martyrologii Polaków.

Skip to content